Rác thải nhựa đang trở thành vấn nạn, ngày càng ảnh hưởng trầm trọng đến môi trường, đe dọa sự phát triển bền vững của mỗi địa phương, quốc gia, của xã hội và cuộc sống trên trái đất. Phải mất hàng trăm, thậm chí hàng nghìn năm thì các chất thải từ nhựa và ni lông mới bị phân hủy. Chúng cản trở sự sinh trưởng và phát triển của các loài động thực vật, làm tắc nghẽn hệ thống hạ tầng phục vụ dân sinh, thu hẹp không gian sống của sinh vật và gây độc hại cho môi trường sống. Theo đánh giá của Liên Hợp Quốc, uớc tính mỗi năm lượng rác thải nhựa do con người thải ra phủ kín 4 lần diện tích bề mặt trái đất. Mỗi năm có đến 8 triệu tấn rác thải nhựa trôi ra các đại dương. Đến năm 2030 có khoảng 300 triệu tấn rác thải trong đại dương, và có trên 240 loài sinh vật biển bị vướng phải rác thải nhựa hoặc ăn phải rác thải nhựa. Hiện có 05 quốc gia có rác thải nhựa lớn nhất thế giới là Trung Quốc, Indonesia, Philippin, Việt Nam và Thái Lan, chiếm 55-60% tổng lượng rác thải nhựa ra đại dương.
Việt Nam, cũng như nhiều quốc gia trên thế giới đang phải đối mặt với tình trạng ô nhiễm môi trường do chất thải nhựa gây ra ngày một tăng. Nguồn chất thải nhựa phát sinh chủ yếu từ sinh hoạt của các cá nhân, gia đình, doanh nghiệp… Theo báo cáo của Hiệp hội nhựa, chỉ số tiêu thụ nhựa trên đầu người tại Việt Nam tăng nhanh từ 3,8kg/năm/người năm 1990, tăng lên 41kg/năm/người vào năm 2015. Bộ Tài nguyên và Môi trường ước tính, trung bình mỗi người sử dụng, thải bỏ 1 túi nilon/ngày, mỗi năm có khoảng hơn 31,4 tỉ túi nilon bị thải ra nhưng chỉ có khoảng 17% trong số này được tái sử dụng. Nếu trung bình khoảng 10% lượng chất thải nhựa và túi nilon không được tái sử dụng mà thải bỏ hoàn toàn thì lượng chất thải nhựa và túi nilon thải bỏ xấp xỉ khoảng 2,5 triệu tấn/năm, đây là gánh nặng cho môi trường, thậm chí dẫn tới thảm họa "ô nhiễm trắng".
Chúng ta đang nỗ lực để loại bỏ ô nhiễm do rác thải nhựa gây ra với 3 định hướng chính sách nổi bật là: Cải thiện môi trường pháp lý; Đa dạng hóa các nguồn đầu tư cho bảo vệ môi trường và định hướng phát triển kinh tế theo hướng tăng trưởng xanh. Đã có nhiều giải pháp được đưa ra để xử lý, loại bỏ rác thải nhựa nhưng tình trạng ô nhiễm môi trường do rác thải nhựa gây ra chưa được cải thiện nhiều. Một số địa phương, doanh nghiệp, cộng đồng đã có những sáng kiến, mô hình, cách làm hay trong giải quyết rác thải nhựa. Chúng ta có những kế hoạch để thực hiện chủ trương ngăn ngừa, giảm thải chất thải nhựa, túi ni lông vào môi trường tự nhiên và đạt được nhiều kết quả khả quan. Nhận thức của phần lớn nhà sản xuất cũng như người tiêu dùng đã được cải thiện do hiệu quả của tuyên truyền, nhắc nhở. Tuy nhiên, việc loại bỏ chất thải nhựa và túi ni lông là không dễ dàng vì chúng ta chưa tìm được sản phẩm rẻ hơn, tiện dụng hơn để thay thế. Giá thành của mỗi chiếc túi nilon khá rẻ khiến cho việc tiêu thụ loại túi này ngày càng lớn. Túi nilon là vật dụng hết sức gần gũi với mọi người, mọi nhà. Việc sử dụng túi nilon đã thành thói quen của mỗi người vì sự tiện lợi của nó.
Thực hiện lời kêu gọi của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc tại Thư ngỏ số 161/LĐCP ngày 25/4/2019 về chung tay hành động giải quyết vấn đề rác thải nhựa và Công văn số 5539/BTNMT-TCMT ngày 10/10/2018 về phát Động phong trào chống rác thải nhựa, Kế hoạch số 3098/KH-UBND ngày 29/7/2019 của Ủy ban nhân dân thành phố Hồ Chí Minh về thực hiện chống rác thải nhựa trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2019 – 20121, Ban Quản lý các Khu chế xuất và công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh (sau đây gọi tắt là Ban Quản lý) có Công văn số 3642/BQL-MT ngày 28/8/2019 đề nghị các Công ty Phát triển hạ tầng Khu chế xuất, Khu công nghiệp; các Doanh nghiệp đang hoạt động trong các khu chế xuất và khu công nghiệp thực hiện các nội dung sau:
- Tuyên truyền về tác hại của chất thải nhựa và túi ni lông khó phân hủy đối với môi trường và con người đến công nhân và người lao động. Vận động công nhân, người lao động thay đổi hành vi, thói quen dùng sản phẩm nhựa dùng một lần, túi ni lông khó phân hủy, thay thế bằng các sản phẩm thân thiện với môi trường như túi giấy, túi vải dùng nhiều lần, túi ni lông tự hủy, túi ni lông thân thiện với môi trường.
- Vận động người lao động, công nhân mang theo túi khi mua sắm. Yêu cầu công nhân, người lao động bỏ chất thải đúng nơi quy định, không bỏ chất thải ra đường phố, kênh rạch.
- Hạn chế sử dụng nước uống đóng chai nhựa (thể tích 330ml-500ml) trong doanh nghiệp và khi tổ chức các cuộc họp, hội nghị, hội thảo, chuyển sang sử dụng các bình nước lớn (thể tích hơn 20 lít), hoặc tự đun nấu, sử dụng các vật chứa sử dụng được nhiều lần, thân thiện với môi trường.
Các Doanh nghiệp đang hoạt động trong các khu chế xuất và khu công nghiệp đẩy mạnh tiến độ thực hiện phân loại rác sinh hoạt tại nguồn đặc biệt đối với chất thải từ nhựa và túi ni lông khó phân hủy (cập nhật các nội dung hướng dẫn mới về phân loại trên trang thông tin điện tử của Ban Quản lý www.hepza.hochiminhcity.gov.vn).
Ban Quản lý, các Công ty Phát triển hạ tầng Khu chế xuất, Khu công nghiệp; các Doanh nghiệp đang hoạt động trong các khu chế xuất và khu công nghiệp phấn đấu thực hiện tốt phương châm mà Chính phủ đã nêu “Nhà nhà hạn chế rác thải nhựa, người người phòng chống ô nhiễm rác thải nhựa, xã hội tiến đến nói không với rác thải nhựa” để xây dựng một xã hội với môi trường xanh, sạch, đẹp
|